"Het hoger onderwijs wordt in 2019 weer gekort door het kabinet. Dat is onverwacht en onbegrijpelijk", zegt Thom de Graaf, voorzitter Vereniging Hogescholen in reactie op de vandaag gepresenteerde begroting 2019 van het ministerie van OCW. Zonder de inzet van de studievoorschotmiddelen is in het hbo sprake van een daling van het budget als gevolg van bezuinigingen van vorige kabinetten. Het huidige kabinet heeft in het regeerakkoord daarnaast een doelmatigheidskorting opgelegd aan het hele onderwijs. Daar bovenop komt nu een extra bezuiniging van nog eens €8 miljoen voor het hbo. "Des te meer is het noodzakelijk om de studievoorschotmiddelen naar voren te halen zoals ook de VSNU bepleit", aldus De Graaf.
Studievoorschotmiddelen naar voren halen
Door de invoering van het studievoorschot is vanaf 2018 het budget verhoogd, maar de extra middelen lopen pas significant op vanaf 2021. De hogescholen hebben de afgelopen jaren al extra middelen ingezet uit hun reserves, vooruitlopend op de studievoorschotmiddelen die vanaf 2018 in de begroting van OCW werden opgenomen. In de jaren 2016 en 2017 heeft dit geleid tot een negatief resultaat voor het hbo. Door bezuinigingen van het vorige en het huidige kabinet blijft de komende jaren dit budget exclusief de studievoorschotmiddelen verder achter. Want de OCW begroting voor 2019 houdt geen gelijke tred met de studentenaantallen wat voor het hbo leidt tot een korting op het budget van €8 miljoen in 2019. Dit is tegen alle verwachtingen in, gelet op de gevoerde gesprekken over het sectorakkoord. Naast hogescholen en universiteiten maken ook de studentenorganisaties hier ernstig bezwaar tegen.
"De financiële onzekerheid van de hogescholen is door het ontbreken van een solide begrotingsbeleid een punt van zorg en er is minder geld per student beschikbaar. Daarom steunen we het voorstel van de VSNU om de studievoorschotmiddelen versneld in te zetten. Investeer nu, in deze kabinetsperiode, en niet pas na het afstuderen en stop met korten", roept De Graaf op.
Investeer meer in onderzoek
Ook pleiten de hogescholen ervoor dat de middelen voor onderzoek zouden moeten groeien. De hogescholen bieden praktijkgericht onderzoek aan dat ten dienste staat aan de toepassing in de praktijk en is gerelateerd aan de beroepsgerichte opleidingen die zij aanbieden. Momenteel zijn de middelen uit de eerste geldstroom daarvoor beperkt: circa 150 euro per student in het hbo, terwijl de onderzoekscapaciteit van de hogescholen verder toeneemt en de behoefte aan innovatieve oplossingen voor maatschappelijke problemen steeds groter wordt.
Gedeelde zorg over arbeidsmarkttekorten
Er doen zich grote tekorten voor aan hbo-opgeleide technici, verpleegkundigen en leraren. De hogescholen doen hun uiterste best om de arbeidsmarkttekorten te helpen oplossen, samen met overheid en werkgevers. "Zo neemt de zij-instroom voor de pabo-opleidingen significant toe en laten vanaf het collegejaar 2019-2020 alle hogescholen in Nederland de numerus fixus voor de bacheloropleiding Verpleegkunde los. De zeventien hogescholen werken samen met zorginstellingen in hun regio voortdurend aan passende oplossingen voor ontwikkelingen in het beroepenveld, zoals in de zogenaamde Regionale Actieplannen Aanpak Tekorten (RAAT)", aldus De Graaf.