De Vereniging Hogescholen heeft een voorstel tot zelfregie op de instroom van internationale studenten aangeboden aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Minister Dijkgraaf (OCW) had de sector om dit voorstel gevraagd. Maurice Limmen, voorzitter Vereniging Hogescholen: “Het aantal internationale studenten in het hbo is beperkt en in balans, om ook in de toekomst dit evenwicht te behouden nemen we nu maatregelen. Zo versterken we de voordelen van internationalisering en beperken we de nadelen. Met dit voorstel willen hogescholen sturen op het aantal internationale studenten en op een gerichte instroom. Hogescholen nemen zo hun verantwoordelijkheid.”
Hogescholen zien grote meerwaarde in een gebalanceerde instroom van internationale studenten. In een aantal sectoren en in veel regio’s is er een specifieke behoefte aan talent om bijvoorbeeld tekorten op arbeidsmarkt op te vangen. Op deze manier kunnen internationale studenten de Nederlandse economie en de maatschappij van nut zijn. Hogescholen willen de bijdrage van afgestudeerde buitenlandse studenten aan de arbeidsmarkt nog groter maken door te gaan werken aan taaltrainingen en aan het verhogen van de blijfkans.
De meeste beroepen waar het hbo voor opleidt zijn Nederlandstalig, zoals verpleegkundige en de leraar, de opleidingen voor deze sectoren zijn en blijven daarom ook Nederlandstalig. Het overgrote deel van de opleidingen in het hbo is daarom in het Nederlands te volgen (93%) voor 80% van de opleidingen geldt dat deze zelfs alleen maar in het Nederlands te volgen zijn. Alleen opleidingen voor sectoren die per definitie in een internationale context werken, zoals de hotelscholen en de luchtvaartsector zijn meestal anderstalig.
De hogescholen spreken in het voorstel zelfregie een heel aantal maatregelen af om de negatieve effecten van internationalisering te dempen, door middel van bindende afspraken. Hogescholen spreken bijvoorbeeld af te gaan sturen op een maximering van het aantal in te schrijven studenten op anderstalige opleidingen voor de economische opleidingen, ter hoogte van de gemiddelde instroom van de afgelopen drie jaren. Hogescholen vragen met het oog hierop de overheid om het instrument van de numerus fixus voor deze trajecten mogelijk te maken, zodat zij bij een te hoge instroom van eerstejaars ook dit instrument kunnen inzetten.
Hogescholen gaan verder samen met gemeenten en studentenhuisvesters actief op zoek naar oplossingen voor huisvestingsproblemen die samenhangen met de instroom van internationale studenten. Daarnaast komt er een inzet om de beheersing van de Nederlandse taal te verbeteren, door Nederlandse taallessen aan zowel Nederlandse als internationale studenten en internationale medewerkers aan te bieden. Het volledige overzicht van voorgestelde maatregelen is te lezen in de brief aan minister Dijkgraaf (OCW).
Het voorstel tot zelfregie van de hogescholen hangt nauw samen met het huidige wetsvoorstel internationalisering in balans (WIB) waar het kabinet aan werkt. Het doel van dit wetsvoorstel is het ontwikkelen van instrumenten waarmee 'de voordelen van internationalisering worden versterkt en de nadelen ervan worden beperkt’. Hogescholen begrijpen dat een te grote instroom van internationale studenten tot zorgen leidt in de maatschappij bijvoorbeeld over de druk op studentenhuisvesting. Ongebreidelde groei van het aantal internationale studenten is in het hbo echter niet aan de orde: het aandeel internationale studenten in de bachelorfase in het hbo is al jaren stabiel op ongeveer 8 à 9% van het totaal aantal studenten. Het aandeel Nederlandse studenten bachelor in het hbo is daarmee groter dan 90%.