Vandaag publiceren Universiteiten van Nederland, de Vereniging Hogescholen en SURF (ICT-coöperatie van onderwijs en onderzoek) de Verklaring Digitale en Open Leermaterialen. In deze Verklaring spreken de Nederlandse hoger onderwijsinstellingen af dat zij gezamenlijk gaan werken aan het maken, delen, hergebruiken en inkopen van leermaterialen. Voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen: “Dit is een belangrijke stap om de veiligheid, kwaliteit en onafhankelijkheid van het hoger onderwijs ook in de toekomst zeker te stellen”.
Open leermaterialen zijn gedefinieerd als vrij toegankelijk voor studenten en docenten. Met de Verklaring spreken hogescholen, universiteiten en SURF af dat leermaterialen die met publiek geld tot stand zijn gekomen vrij en publiek toegankelijk zullen zijn en blijven. Docenten krijgen erkenning voor hun rol als onderwijsontwikkelaar en maken gebruik van elkaars materialen en expertise. Studenten krijgen eenvoudiger, breder en kosteloos toegang tot kwalitatief goede leermaterialen. Dat draagt bij aan de kwaliteit, de toegankelijkheid en de doelmatigheid van het onderwijs.
De Verklaring sluit nauw aan bij de zorgen over de publieke waarden die in het geding kunnen komen door de toenemende invloed van de grote techbedrijven. De ondertekening van de Verklaring laat zien dat de instellingen in het hoger onderwijs de regie willen nemen op de snelle ontwikkelingen op het gebied van open en digitale leermaterialen.
De samenwerking betreft ten eerste een betere coördinatie op de verdere ontwikkeling van open leermaterialen én de ontwikkeling van een infrastructuur om die te kunnen delen. Ten tweede wordt gewerkt aan de samenwerking tussen onderwijsinstellingen in het maken van afspraken met commerciële aanbieders van leermaterialen over eigenaarschap van data en privacy-aspecten.
Het opstellen van de Verklaring gebeurde op basis van het ontwerp van voormalig onderwijsbestuurder Huib de Jong. Deze Verklaring markeert een bijzonder moment, aldus De Jong: “Het verkrijgen van publieke regie op leermaterialen is, voor de waarborging van kwaliteit, onafhankelijkheid en veiligheid van het hoger onderwijs, belangrijker dan ooit. Het gaat om de bescherming van de traditionele publieke waarden in een tijd van ingrijpende maatschappelijke veranderingen.”