Dat is de oproep van Thom de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, vandaag bij de opening van het 13e hbo-jaarcongres aan de formateur van een nieuw kabinet. “Start een krachtige dialoog met hoger onderwijsinstellingen, studenten, het beroepenveld, het bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen, over wat het hoger onderwijs in de toekomst wil”, aldus de Graaf, “want het hbo heeft laten zien dat we onze maatschappelijke opdracht goed kunnen vervullen, tot ieders tevredenheid, dus bouw voort op dat vertrouwen!”.
Inspanningen voor minder uitval werpen hun vruchten af
De inspanningen bij hogescholen hebben voor een kwaliteitsimpuls gezorgd in het eerste jaar van de studie: onder andere door betere voorlichting over de studie, het invoeren van de studiekeuzecheck en een intensivering van de studiebegeleiding. Deze interventies beginnen nu langzaam effect te krijgen; er is duidelijk een vermindering van het aandeel studenten dat uitvalt. De afgelopen vijf jaar neemt de uitval uit het eerste jaar van havisten en mbo’ers af. De afname van de uitval is met name zichtbaar bij de mbo-instroom die al 2 jaar daalt van 23,1% in 2013 naar 20,6% in 2015. Daarbij valt op dat bij de niet westerse vrouwelijke studenten de uitval het laagst is.
De opleiding tot leraar basisonderwijs heeft de uitval verbeterd naar slechts 10,8% voor het cohort 2015/2016, ruim onder het landelijk gemiddelde van 14,9%. Ook het aandeel studiewisselaars in het eerste jaar is de laatste jaren licht afgenomen van 19,9% in 2012 naar 17,8% in 2015.
Korting kunstonderwijs heeft impact op de economie en het imago van de sector
De Graaf verbaast zich erover dat sommige partijen willen bezuinigen op het kunstonderwijs terwijl de opleidingen juist uitermate arbeidsmarktrelevant zijn en de creatieve sector een van de belangrijke economische sectoren en aanjagers van innovatie in Nederland is. De Graaf doet verder een beroep op het nieuwe kabinet voor meer ruimte om te experimenteren en maatwerk te leveren en pleit voor meer samenwerking tussen de onderwijssectoren. “Een nieuw kabinet moet ons die ruimte geven, en de middelen die daarvoor nodig zijn, komend uit de afschaffing van de basisbeurs en die voor studenten bedoeld en dus ook in hun belang worden aangewend voor de kwaliteit van het onderwijs en nergens anders voor”, aldus De Graaf.
Beknibbel niet op de toekomst van ons onderwijs
“Het hbo steunt het krachtige signaal van de gehele wetenschap en onderzoekswereld, inclusief het bedrijfsleven, dat we echt moeten durven investeren in de nationale wetenschapsagenda, tenminste één miljard”, zo benadrukt De Graaf. “Onderzoek en innovatie gaan hand in hand, en zijn cruciaal voor de economische en de sociale uitdagingen van onze tijd. Praktijkgericht onderzoek aan hogescholen vormt hier een onlosmakelijke schakel in, dus nieuwe coalitie: beknibbel niet op onze toekomst!”
De O van hbo: Leren door ontwikkelen
Dit 13e hbo-jaarcongres gaat over de O van het HBO. Het hbo is continu bezig met vernieuwing en verbetering. Landelijke thema’s als de implementatie van ‘Vreemde ogen dwingen’, het omvangrijke project 10voordeLeraar, programma’s en projecten rond studiesucces, studeerbaarheid en kwaliteit, en de sectorale analyses staan al jaren op de agenda en er zijn allerlei initiatieven op de hogescholen zelf, gericht op verbetering of vernieuwing van onderwijs en toetsing, of verdieping van de relaties met het beroepenveld. Ook is een flinke slag gemaakt in beleid gericht op flexibilisering van het aanbod, met aandacht voor professionele masters, digitalisering, internationalisering, experimenten met deeltijd. Op dit congres wordt veel over de toekomst van het hoger onderwijs gesproken. Over arbeidsmarktrelevantie en doelmatigheid op alle niveaus. Over de toegankelijkheid van het hbo, kijkend naar gelijke kansen voor iedereen, differentiatie, uitdagend onderwijs, ruimte voor excellentie. Voor onze hogescholen staan twee maatschappelijke opdrachten voorop: de vormende rol van het hbo, door aandacht voor maximale talentontwikkeling van studenten en onze emancipatiefunctie, gelijke kansen voor iedereen en een toegankelijk hbo.
