De Vereniging Hogescholen is positief over de vandaag gepubliceerde brief ‘ Internationalisering van het mbo en ho’ van de minister van OCW, Ingrid van Engelshoven. De minister van OCW benadrukt dat internationalisering de kwaliteit van het hoger onderwijs ten goede komt. In haar brief omarmt de minister de drie weken geleden gepubliceerde internationaliseringsagenda ho van hogescholen en universiteiten, maar geeft daarnaast aan dat internationalisering wel in balans moet zijn. De hogescholen zetten vraagtekens bij enkele maatregelen die de minister aankondigt.
Dit betreft maatregelen zoals het opnemen in het accreditatiekader van de NVAO van de taalkeuze van de opleiding, alsook het aanpassen van de macrodoelmatigheid voor nieuwe opleidingen op de taalkeuze van de opleiding. In aanvulling hierop zal de minister ook verkennen of, en op welke manier, de taalkeuze van opleidingen in het hoger onderwijs centraal geregistreerd kunnen worden. Daarnaast zal de Inspectie nog in 2018 een inventarisatie maken van de gedragscodes die instellingen verplicht zijn te hebben wanneer zij kiezen voor een andere taal dan het Nederlands. Deze maatregelen zullen voor de instellingen vooral meer bureaucratische last opleveren. Teleurstellend vindt Thom de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, dat aan het voornemen uit het regeerakkoord, om de uitgaande studentenmobiliteit te bevorderen, geen extra middelen zijn gekoppeld. De Graaf: ”Hier had het kabinet wat meer daden in plaats van alleen mooie woorden mogen laten zien.”
Achtergrondinformatie
Internationale vaardigheden belangrijk voor toekomstige beroep
Hogescholen rusten studenten uit met de relevante kennis en internationale en interculturele vaardigheden die zij nodig hebben voor de toekomstige arbeidsmarkt. Hoe “internationalisering” wordt ingevuld verschilt per opleiding en is afhankelijk van de relevantie voor het toekomstige beroep. Internationalisation@home is daarbij de basis bij hogescholen. Door gastdocenten uit het buitenland uit te nodigen, door digitale samenwerkingsprojecten met het buitenland of een ‘international classroom’ te organiseren kunnen studenten ook in Nederland internationale en interculturele vaardigheden opdoen. Uiteraard is het ook voor een deel van de studenten van belang om een deel van hun studie in het buitenland of een Engelstalige opleiding te volgen, bijvoorbeeld voor studenten van de hotelschool, de zeevaartschool, de kunsten of internationale businessschool.
Aantal hbo-opleidingen in het Engels beperkt
De meeste hbo-bacheloropleidingen worden alleen in het Nederlands aangeboden. Slechts 6% van de bacheloropleidingen wordt volledig in het Engels aangeboden. Bij 5% van de hbo-opleidingen is er een keuzemogelijkheid; voor Nederlandse studenten betekent dit om of in het Engels of in het Nederlands de opleiding te volgen. Het aandeel Engelstalige masteropleidingen is groter en bedraagt 25%. Dit heeft vooral te maken met de internationale instroom in deze masteropleidingen en is vooral zichtbaar in het kunstendomein.
De keuze om een opleiding in het Engels aan te bieden heeft te maken met de aard en de inhoud van de opleiding. Deze keuze wordt gemaakt op basis van internationale profilering, een globale arbeidsmarkt of beroepenveld. Voor het hbo geldt in het algemeen dat, met uitzondering van internationaal georiënteerde opleidingen zoals IBMS (International Business and Management Studies) en Hotelmanagement, (delen van) opleidingen zowel in het Nederlands als in het Engels aangeboden worden.
Internationaliseringsagenda ho 2018-2022
Hogescholen en Universiteiten willen de kansen die internationale samenwerking biedt benutten met de kwaliteit en toegankelijkheid van het hoger onderwijs als uitgangspunt. Tegelijkertijd wordt steeds duidelijker dat internationalisering uitdagingen met zich meebrengt. Onderwijsinstellingen merken dat het in een open onderwijssysteem en globaliserende wereld in toenemende mate lastig is om bijvoorbeeld te sturen op de instroom van studenten. Dit heeft geleid tot vraagstukken, bijvoorbeeld op gebied van taalbeleid, huisvesting, toegankelijkheid en inclusiviteit. Een zorgvuldige vormgeving van internationalisering is daarom belangrijk.
In de gezamenlijke internationaliseringsagenda hebben hogescholen en universiteiten de benodigde acties uitgewerkt aan de hand van vier speerpunten:
• Inclusief internationaliseren gericht op kwaliteit
• Aantrekken en binden van internationaal talent
• Versterken van de internationale positie
• Meer balans in mobiliteit