V.l.n.r.: Peter van Laarhoven (voorzitter VTH), Maurice Limmen (voorzitter VH) en Bart Combee (voorzitter werkgroep Branchecode)
Vanaf 1 januari 2024 werken hogescholen met een nieuwe branchecode Goed bestuur en toezicht in het hbo. In deze hernieuwde code is met name de maatschappelijke rol van hogescholen nog nadrukkelijker betrokken en uitgewerkt. De Vereniging Hogescholen (VH) heeft de branchecode, met groen licht van de Vereniging van Toezichthouders van hogescholen (VTH), op 1 december 2023 unaniem vastgesteld.
Voorzitter Maurice Limmen is blij met de nieuwe branchecode en het traject waarbinnen deze tot stand kwam: "Het hbo kent hiermee nu een breed gedragen op principes gebaseerde branchecode, die recht doet aan de volwassenheid van de sector. De nieuwe branchecode is het resultaat van een zorgvuldig en transparant proces. Relevante partners en stakeholders van het hbo hebben in meerdere rondes meegedacht over de opzet en de inhoud. Ik spreek hiervoor graag mijn hartelijke dank uit aan de werkgroep onder leiding van Bart Combee, CvB-voorzitter van Hogeschool Inholland."
Maatschappelijke opdracht
Op verzoek van de Vereniging Hogescholen evalueerde een commissie onder leiding van Paul Schnabel in 2021 de voorgaande branchecode. Een belangrijke aanbeveling was om de maatschappelijke opdracht van de sector in de code op te nemen en verder uit te werken. Hieraan is gehoor gegeven. De nieuwe code opent met deze maatschappelijke opgave, waarin kwalitatief hoogwaardig onderwijs, praktijkgericht onderzoek en de doorwerking daarvan centraal staan. De opzet van de nieuwe branchecode vindt verder een wetenschappelijke basis in het proefschrift ‘Building a license to lead’ van Sophie Bijloos.
Pijlers goed bestuur en toezicht
Een belangrijke keuze is de opbouw in drie pijlers. Deze drie pijlers houden in dat goed bestuur en toezicht in het hbo impact creëert op de maatschappelijke opdracht, legitiem handelt en professioneel is. Deze pijlers zijn vervolgens uitgewerkt in principes, die allemaal richting geven aan menselijk gedrag. Zoals ‘we nodigen uit om vrij te denken en te spreken, maar ook om elkaar aan te spreken waar dat nodig is. We doen dit met respect voor elkaar.’ Bestuurders en toezichthouders passen deze principes toe in hun werk voor de hogeschool, elk vanuit de eigen rol en taak.
Per 1 januari 2024 van kracht
De hogescholen werken vanaf 1 januari 2024 met de nieuwe branchecode. In de jaarverslagen over 2024 zullen zij dan ook voor het eerst rapporteren volgens deze nieuwe code. Deze code vervangt daarmee de Branchecode goed bestuur van de VH van november 2019.
Monitoring en evaluatie
In 2024 buigt de Permanente Commissie Goed Bestuur van de VH zich over de wijze waarop de monitoring en evaluatie van de nieuwe branchecode zal worden ingericht. In het najaar van 2024 organiseren de VH en de VTH opnieuw een gezamenlijk symposium. Tijdens dit symposium zullen de ervaringen met de nieuwe branchecode worden gedeeld.